Kościół p.w. św. Bartłomieja
Zabytkiem jest kościół pod wezwaniem św. Bartłomieja, wzniesiony w latach 1729 - 1736 rozbudowany w 1884 roku. Postawiony jest w miejscu poprzedniego, wzmiankowanego już w 1376 roku, który uległ zniszczeniu podczas wojny trzydziestoletniej. Zachowała się jedynie pierwotna wieża, część murów i epitafia. Ołtarz główny z drewna w stylu barokowym pochodzi z 1789 roku. O 9 lat wcześniejszy jest ołtarz boczny. Ciekawym zabytkiem jest ambona zwieńczona rzeźbą Chrystusa Zmartwychwstałego. Prospekt organowy drewniany pochodzi z XVIII wieku. Z tego okresu pochodzą również drewniane bogato profilowane stalle. Najstarszy obraz przedstawia św. Hieronima i pochodzi z XVII wieku. W kościele istnieją także tablice herbowe, wykonane z piaskowca, pochodzące z 1600 roku. Na zewnątrz interesujący zespół kilkunastu płyt nagrobnych z wizerunkami rycerstwa oraz kobiet, żon i córek miejscowej szlachty (wszystkich 16 z lat 1545-1623). W XIX wieku rozebrano stojący od kilku stuleci obok kościoła, masywny pręgierz.
- Tekst pochodzi z portalu Dolny Śląsk
- Zdjęcia pochodzą z portalu Wratislaviae Amici
Opis w opracowaniu Hansa Lutscha
- Epitaph in Frührenaissance-Formen, für Herrn Sigmundt von Skopp auf Heinzendorf + 1569 und seine Frau Anna, geborene Bocken. Das Mittelfeld zeigt in Relief Gott Vater mit dem Gekreuzigten, zur Seite zwei Engel, unten kniet die aus acht Köpfen bestehende Familie der Verstorbenen.
- Grabsteine mit den Figuren der Verstorbenen für:
1) Anna, geborene Kittlitz, Hausfrau Herrn Christophs Skopp auf Kotzenau + 1547.
2) Frau Anna Skoppin + 1555.
3) Sigmund von Skopp auf Heinzendorf + 1569.
4) Wolf von Skopp auf Kotzenau + 1577.
5) und 6) zwei Ritter von Skopp (Sigmund der Jüngere) + 1581.
7) und 8) zwei identische Grabsteine für Anna, geborene Bock, Hausfrau des älteren Sigmund Skopp, + 1587.
9) Frau Barbara, geborene Skoppin + 1592.
10) und 11) zwei Grabsteine für Magdalena, geborene Zedlitz, Hausfrau Christophs von Skopp auf Kotzenau + 1595.
12) Helena, geborene Stoschin aus dem Hause Groß-Tschirna, Hausfrau eines Skopp auf Heinzendorf + 1597.
13) Ritter Karl von Skopp auf Heinzendorf + 1603.
14) bis 16) Grabsteine für einen Ritter und zwei Frauen + um 1600. - Mehrere Wappentafeln der Familie Skopp, so von 1545 (mit lappigem Frührenaissance-Akanthusblattwerk), für Christoph Skopp 1580 für George von Skopp und 1623 für Christoph von Skopp.
Wyciąg z inwentaryzacji hrabiego Hoverdena
- 1545. Schkop, Christof v.
- 1547. Schkopp, Anna, geb. Kittlitz auf Kotzenau.
- 1555. Braun, Anna, gb. Scoppin.
- 1569. Schkoppe, Sigm. v., u. Frau, gb. Bock, gst. 1587.
- 1572. Schkopp, Wolf v., und Kotzenau.
- 1580. Schkopp, Georg v., v. Heinzendorf.
- 1581. Schkopp, Sigm. v., der Junger, auf Heinzendorf etc.
- 1587. Schkopp, Anna geb. Bockin, von Lobris.
- 1592. Braunis, Barb., geb. Schkopp, Bar. v. Wartenberg.
- 1595. Schkopp, Magd, v., geb. Zettlitzin.
- 1597. Schkopp, Hel., geb. v. Stuschen.
- 1603. Schkopp, Carl v., auf Heinzendorf, Herbersdorf etc.
- 1622. Schkopp, Christof v., auf Krebsberg u. Kotzenau.
- Schlesiens Grab-Denkmale und Grab-Inschriften. Graf Hoverden'schen Sammlung - Breslau 1870-72. -
Epitafium Siegmundta von Schkoppe i jego żony Anny
Renesansowe epitafium Sigemundta von Schkoppe zmarłego 3 maja 1569 roku oraz jego żony Anny Margarethy zd. Bock von Lobris, zmarłej 30 grudnia 1587 roku. Pod ukrzyżowanym Chrystusem klęczy cała rodzina: ojciec z dwoma synami oraz matka z czterema córkami.
Sigismund von Schkoppe urodził się prawdopodobnie w 1528 roku. Jego rodzicami byli Leonhard von Schkoppe oraz Margarethe von Schkoppe zd. von Kittlitz. Z żoną Anną posiadali pięcioro dzieci: Karla, Barbarę, Leonharda, Ursulę oraz Annę. Sigismundt posiadał dwie siostry Barbarę von Stosch i Evę von Braun oraz Brata Georga.
ICH GLEVBE EINE AVFERSTEHVNG DES
FLEISCHES VND EINEWIGES LEBEN
ANNO 1569 AM TAGE PALMARVM
WELCHES IST GEWEST DER 3
MAI IST IN GOT SELIGLICH
VORSCHIEDEN DER EDELE WOLEHRNVESTE AUCH
WOLBENAMPTE SIGMVNDT VON SCHKOPPE AVF
HENZENDORF DES SEHLE GOT GENEDIGK SEI.
ANNO 1587 DEN 30 DECEMBER IST IN GOTT
VORSCHIEDEN DIE EDELE WOLERUNTTUGENTSAME
FRAV ANNA GEBORNE BOCKEN VON LOBRIS
WOHLBENAMPTEN SIGEMVNT SCHKOPPES AVF HENCZENDORF
EHLICHE HAUSFRAW DER SEHLEN GOT GENEDIGK SEI.
- Reprodukcja pochodzi z XIII tomu inwentaryzacji hrabiego Hoverdena.
Płyta nagrobna Christofa von Schkopp † 1545
Płyta nagrobna Christofa von Schkopp Młodszego z Chocianowa, zmarłego w 1545 roku
ANNO 1545 AM TAGE MARIEN
GEBURT IST IN GOTT VORSCHI=
DEN DER EDLE ERENVESTE
CHRISTOF VON SCHKOP AVF KOTZE=
NAV DER IVNGERE. D. GOT. GENOD.
- Reprodukcja oraz odczyt inskrypcji pochodzą z XIII tomu inwentaryzacji hrabiego Hoverdena.
Płyta nagrobna Anny von Schkopp † 1547
Płyta nagrobna Anny von Schkopp zd. von Kittlitz, żony Christopha z Chocianowa, zmarłej w 1547 roku. Po prawej stronie płyty u góry przepiękny herb rodziny von Kittlitz.
ANNO 1547 IOR IST IN GOT VORSCHIEDEN MONTAG NACH MICHACHELIS DIE EDLE WOLGEBORNE . . . . . . . . . . . . . SCHKOPIN AVF KOTZENAV ELICHE HAVSFRAW DER GOT GENODE
Płyta nagrobna Anny Braun † 1555
Płyta nagrobna Anny von Braun zd. von Schkopp z Chocianowa, żony Georga von Braun z Przecławia, zmarłej w 1555 roku. Na płycie znajdują się herby rodzin: von Schkopp, von Kittlitz, von Stosch i von Warnsdorf.
Anno 1555 . . . . . . . . . . Gott vorschiden zu Gredis bein Gloge die edle vieltugendsame Fraw Anna geb. Scoppin von Kotzenau, die zum ehlichen Gemahl den edlen ehrenvesten Georgen Braunen von Ottendorf auf Freistat, dem Gott und uns Allen gnadig und barmherzig sen wollen.
- Reprodukcja oraz odczyt inskrypcji pochodzą z XIII tomu inwentaryzacji hrabiego Hoverdena.
Płyta nagrobna Sigmunda von Schkopp † 1581
Płyta nagrobna Sigmunda von Schkopp Młodszego z Jędrzychowa, zmarłego w 1581 roku.
Płyty nagrobne Anny von Schkopp † 1587
Dwie prawie identyczne płyty nagrobne Anny von Schkopp zd. von Bock z domu Lobris, żony Sigmunda von Schkopp Starszego, urodzonej w 1547 roku a zmarłej 30 grudnia 1587 roku. Wyryta jest na nich taka sama treść inskrypcji:
Ao 1587 MITWOCH DEN 30 DECEMB IST IN GOT SELIG ENTSCHLAFEN DIE EDLE WOLEHRNVESTE . . . . . . .FRAV ANNA GEBORNE . . . . . . . . . . . DES ELDERN IN GOT RVEND NACHGELASNE WITTIB FRAV AVF HEINZENDORF D. G. G.
Różnią się szczegółami przy dłoniach. Wyryte są na nich również te same herby rodzinne: von Bock, von Reibnitz, von Schweinichen oraz von Schindel.
Płyta nagrobna Barbary von Schkopp † 1592
Płyta nagrobna Barbary von Schkopp z Jędrzychowa, urodzonej 7 września 1568 roku a zmarłej 28 grudnia 1592 roku w Niemodlinie.
Jej rodzicami byli: Sigmnund von Schkopp oraz Anna Margaretha von Schkopp. Miała dwie siostry Ursulę i Annę oraz dwóch braci Karla i Leonharda.
Płyta in skrypcyjna bardzo skorodowana i nieczytelna.
Płyty nagrobne Magdaleny von Schkopp † 1595
Płyta nagrobna Magdaleny von Schkopp zd. von Zedlitz z domu z Wojcieszowa, żony Christopha von Schkopp auf Krebsberg (Raków), zmarłej w 1595 roku. Miała troje dzieci, jedna córka nieznana z imienia, która wyszła za mąż za von Schellenberga, syna Christopha von Schkopp auf Schweidiger oraz córkę Magdalenę von Schkopp.
Na płycie umieszczono osiem herbów rodzinnych.
U dołu po prawej stronie w inskrypcji wyraźne imię Magdalena.
Płyta nagrobna Heleny von Schkopp † 1597
Płyta nagrobna Heleny von Schkopp zd. von Stosch, żony jednego z członków rodziny von Schkopp, zmarłej w 1597 roku. Na płycie widnieje pięć herbów. Trzy po stronie ojczystej: von Stosch, von Schkopp i von Glaubitz oraz dwa po stronie macierzystej: von Nostitz i von Kittlitz.
Płyta nagrobna Karla von Schkopp † 1603
Płyta nagrobna Karla von Schkopp z Jędrzychowa, urodzonego w 1565 roku a zmarłego w 1603 roku. Jego rodzicami byli Sigismund von Schkopp oraz Anna Margaretha von Schkopp zd. von Bock. Miał trzy siostry Barbarę, Ursulę i Anne oraz brata Leonharda.
Na płycie znajdują się herby m.in. takich rodzin jak von Schkopp, von Kittlitz, von Warnsdorf, von Braun i von Seidlitz.
Płyta nagrobna NN kobiety † 1595
Płyta nagrobna NN kobiety z rodu von Zedlitz, żony Christopha von Schkopp z Chocianowa, zmarłej w 1595 roku. Na płycie znajdują się herby m.in rodzin von Zedlitz, von Redern i von Schindel.
Pierwotnie wydawało się, iż jest to Magdalena von Schkopp, żona także Christopha i także zmarła w 1595 roku. Jednakże w przypadku Magdaleny von Schkopp oraz tej płyty powyżej, znacznie różnią się pierwsze herby macierzyste. A więc nie dotyczą tych samych kobiet, choć zarówno w pracy Hansa Lutscha jak i inwentaryzacji Hoverdena, nie ma już drugiej kobiety, która pochodziłaby z domu z rodziny von Zedlitz.
Płyta nagrobna NN kobiety
Płyta nagrobna NN kobiety zmarłej około 1600 roku. Spośród herbów występują: von Bock, von Schweinichen i von Kittlitz.
Płyta herbowa
Płyta herbowa z czterema herbami ojczystymi Carla von Schkopp oraz jego żony Eleny zd. von Stosch. Nad inskrypcją widnieją herby rodzin: von Schkopp, von Kittlitz, von Stosch i von Warnsdorf a pod rodzin: von Schkopp, von Glaubitz, von Nibelschütz i von Loben.
Treść inskrypcji brzmi następująco:
CARLE VON SCHCOPPENS ELICHE HAVSFRAW ELENA GEBORNE STVSCHENS VON DER GROSSENTSCHIRN VIER WAPPEN VORSCHIEDEN HERN VATERS